“РЕГИСТРАЦИЯ” ҲАҚИДА

Россияга келган кунидан бошлаб, 7 кун ичида вақтинчалик турар жойдан рўйхатдан ўтиш Федерация қонунчилигининг энг биринчи ва муҳим талабидир. Шунинг учун, виза талаб этилмайдиган давлатдан ташриф буюрган фуқаролар Россия ҳудудида вақтинчалик уч ой яшаб, ундан сўнг нима қилишлари ҳақида билиб олишлари аҳамиятлидир.

2014 йилнинг 1 январидан бошлаб уч йил ўтибди, деярлик. Уч йилдан буён 90/180 формуласи билан эсга тушадиган “чет давлат фуқароларининг вақтинчалик истиқомат қилиш” ҳақидаги қонун ни ҳамма билса керак, деб ўйлардик…аммо амалда келиб тушган саволларга биноан ушбу янги бўлмаган тартиб ҳақида ҳануз хабари йўқлар кўп экан. Шунинг учун, вақтинчалик рўйхатдан ўтиш ва вақтинчалик истиқомат қилиш шартларига тўхталишга қарор қилдик.

Демак, уч йил олдин қонунда нима янгилик бўлган эди? 115 Федерал қонунга (ФЗ-115 «О правовом положении иностранных граждан в РФ») виза талаб этилмайдиган чет давлат фуқароси Россия ҳудудида ҳар 180 кунда 90 кун вақтинчлик бўлиши мумкунлиги ҳақида ўзгартириш киритилди. Оддий тилда тушунтирадиган бўлсак, айтайлик, сиз Россияга 01.01.2017йилда келдингиз. Россияда келган кунингиздан бошлаб 90 кун (3 ой) яъни 02.04.2017й.гача вақтинчалик истиқомат қилишингиз мумкин. Агар шу уч ой давомида ишлаш учун патент, вақтинчлик яшаш учун рухсатнома (РВП)  расмийлаштирмаган бўлсангиз ёки ўқиш даргоҳларининг кундузги (очно) таълим бўлимига кирмаган бўлсангиз, 90 кун муддати тугагач Федерацияни тарк этишингиз шарт. Кетган кунингиздан бошлаб эса келаси уч ой давомида Россияга қайтмай туришингиз керак.

Баъзи одамлар ушбу қонунни айланиб ўтиб, бир кун ичида, ёки 90 кун ўтмасдан 1 ой, 10 кун, 2 ой каби муддатда чегарага чиқиб, қайтишни жоиз деб тушунишади. Ҳамда бу ҳаракатларни қонунни бузмайди, деб қарайдилар. Афсуски, аслида 90 кундан кам бўлган муддатда Россияга қонунда кўрсатилган асосларсиз қайтиш “МВД” томонидан жиддий қонунбузарлик сифатида қабул қилинади. Кўпинча мана шу сабаб билан Россияга кириш учун таъқиқ  ёки суд орқали Федерациядан чиқариб юборилиш чораси (“выдворение”) қўрилади. Амалда ушбу чоралар чегарадан қайтган кунингиз куни эмас, балки кечроқ қўйилади. Бир ой, бир йилдан кейин ҳам қўйилиши мумкин. Бу билан қонунбузарлик унутилмайди, деб айтмоқчимиз. Албатта мустасно ҳоллар ҳам кузатилади.

Кўпчилик ишонадиган яна бир “афсона” бу чегарада агар сизга ҳеч нарса дейилмаса, демак аниқ “запрет”, “выдворение” ёки депортациянгиз йўқ. Аслида бундай эмас. Чунки, чегарада турган тегишли орган вакиллари чегарадан ўтаётганларнинг қонуний ҳатти ҳаракатларини текширишга мажбур эмас  ва бу уларнинг ваколатига кирмайди.  Демакки, агар умумий тизим базасида фамиялингизга боғлиқ ҳеч қандай чора кўрсатилмаган бўлса, чегарада турган пост ҳодимлари ҳам бу борада бошларини қотириб ўтирмайди. Аммо “МВД” эса бундай қонунбузарликка бефарқ бўлмайди ва сизга кеч бўлсада чора кўради ва ана ундан кейингина ўша пост ходимлари ҳам, бошқа тегишли орган вакиллари ҳам ваколатларидан келиб чиқиб ҳаракат қилади.

Яна бир афсоналардан бири, чет давлат фуқароси Россия фуқароси билан қариндошлик алоқаларида бўлса, унга нисбатан 90/180 кун қоидасини бузган ҳолида депорт, “запрет” каби чораларнинг кўрилмаслигидир. Бир сўз юритаётган ФЗ 115 қонунда оила ришталари билан боғланган чет давлат фуқароларига нисбатан ҳеч қандай мустасно ҳолларни назарда тутмаган. Яъни, Россия фуқароси билан оила қурилган бўлганда ҳам, 90 кун муддатни бузганлик ҳолида ҳам бир хил жазо кўрилади. Оила қурган чет давлат фуқароларини умумий тартибда 90/180 кун қоидасидан озод этувчи ҳужжат бу вақтинчлик яшаш учун рухсатнома “РВП” нинг расмийлаштирилишидир.

Шунинг учун, ушбу қонунга икки йўл билан муаммосиз амал қилиш мумкин:

  1. Ҳеч қандай норозилик ва бошқа сабабларсиз айнан белгиланган тартибда келиб, кетиб юришлик;
  2. Патент, “РВП” расмийлаштиш ёки таълим муассасасининг кундузги бўлимда талабалар сафига киритилишингиз 90/180 қонунига амал қилиш мажбуриятидан сизни озод этади.

Бўлди, бошқа вариантлар йўқ. Барчасини тўғри таҳлил қилишингиз ва кун келиб, ўзидан ўзи “запрет”, “выдворение” ёки депортация пайдо бўлиб қолса, сабабини мустақил равишда тахминан тушунишингиз мумкин. Албатта, бу қонунни бузмаган бўлсангиз ва сизга кўрилган чора сабабсиз эканига амин бўлсангиз тегишли органларга ариза ёзиб, юристлар ёрдамида ёки мустақил тарзда ўзингизни ҳимоя қилишингиз мумкин.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Яндекс.Метрика